ایران به دلیل دسترسی به منابع نفتی و گازی فراوان و موقعیت مناسب از نظر صادرات فرآورده های نفتی دارای رشد روز افزون این نوع تجارت بوده است. ایران از نظر جغرافیایی در نقشه در مکانی قرار گرفته که برای صادرات نفت و گاز به کشور هایی که در حال توسعه می باشند، بسیار نزدیک است و یا روش های حمل و نقل به این کشورها مهیا می باشد.
کشورهای در حال توسعه، مقصد و بازار بسیار مناسبی برای صادرات فرآورده های نفتی و بقیه کالاهای صادراتی می باشد. در ایران مرکزی به نام شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی وجود دارد که افراد متعهد و مجربی که از نظر دانش در سطح بسیار بالایی قرار گرفته اند و با قوانین مربوط به صادرات آشنایی کامل دارند در حوزه صادرات مشتقات نفتی از امکانات موجود استفاده می کنند و با کمک مخازن ذخیره نفتی و استفاده از امکانات حمل و نقل در این راستا بسیار موفق عمل کرده اند.
این فرآیند در ایران توسط شرکت فرآورده های نفتی انجام شده که در مدت زمان کمی توانسته با انجام تعهدات در قراردادهای نفتی در بازارهای نفتی و صادرات آن به کشورهایی مانند چین، ژاپن، سنگاپور، امارات، کره جنوبی و آفریقا موفق عمل کند. کشور های همسایه ایران نیز می تواند بازاری برای صادرات ایران باشد مانند عراق، افغانستان و ارمنستان و… که فرصت مناسبی برای تامین نیاز های مواد پتروشیمی برای این کشورها می باشد.
صادرات فرآورده های نفتی شامل چه مراحلی می‌باشد؟
صادرات مشتقات نفتی به صورت پیوسته و مرحله به مرحله انجام می گیرد. ابتدا باید درخواستی از طرف مشتری نوشته شود مبنی بر دریافت مشتقات نفتی که مورد نیاز وارد کننده می باشد. در مرحله بعد شرکت تامین کننده فراورده درخواست را بررسی می‌کند و در صورت امکان صادرات این محصولات انجام خواهد شد. مشتری به صورت کامل بررسی می شود و بعد از تحقیق لازم از مشتری در صورت توانایی دریافت محصول این فرآورده منتقل خواهد شد. برنامه ریزی کاملی برای نحوه ارسال و شرایط موجود در بازار انجام خواهد شد.
بعد از تاییدیه های ولی پیش فاکتور صادر خواهد شد و زمانی که شرکت در خواست کنند مبلغ را واریز کرد باید حساب را چک نمود و بعد از آن قرارداد بسته می شود و مجوز هایی که لازم است در گمرک استفاده شود، گرفته خواهد شد. از مشتقاتی که خارج شده باید آمار گرفته شود و در نهایت فاکتور فروش گرفته خواهد شد. فروش فرآورده های نفتی از طریق بورس و یا به صورت مستقیم فروخته می شوند از هر روشی که این محصولات فروخته شود باید مراحل قانونی طی شود. البته با توجه به تغییراتی که در بازار های بین المللی بوجود می آید و ممکن است در مدتی خرید و فروش کاهش یابد ولی با توجه به حضور متخصصان همیشه صادرات فرآورده های نفتی روند روبه رشد خود را حفظ می کند. بهتر است با برنامه ریزی این صادرات در مقدار قابل توجهی وجود داشته باشد.